Dolgu, zaman içinde, çeşitli sebeplerle dişte oluşan çürümüş ve zarar görmüş dokuların uzaklaştırıp, o bölge temizlendikten sonra açılan boşluğun dolgu malzemesiyle doldurulmasıdır. Çürüyen diş tedavi edilmezse bir süre sonra kaybedilebilir. Dolguyla zamanında müdahale edilmeyen çürükler mine ve dentin seviyesini geçerek sinirlere ulaşarak “kanal tedavisi” gerektirebilir. O yüzden çürüme ilerlemeden önlem almak her zaman faydalıdır. Ayrıca diş kırıkları ve çatlakları da dolgu gerektirebilir.

Çürük Nasıl Anlaşılır?

Çürükleri anlamanın en kolay yolu ağrı gibi bilinse de, çürüme mine tabakasında başlar ve ağrı yapmaz. Ağrı, çürük dentin tabakasına gelince başlar. Özellikle belirli uyaranlar (sıcak, soğuk yiyecek ve içecekler gibi) ağrıyı şiddetlendirir. Çürük derinlere ulaştıkça ağrı şiddetlenir ve kanal tedavisine ihtiyaç duyulur. Çürük olduğunu anlamanın çeşitli yolları vardır. Çürükler siyah/kahverengi renkte görünürler ve gözle görülebilirler. Ancak özellikle diş aralarında oluşan çürükleri tespit etmek daha zordur. Bunlar ağızda çalkalanan özel boyalı sıvılarla yada radyografik yöntemlerle görüntülenir.

Dolgu Nasıl Yapılır?

Öncelikle, diş hekimi dolgu yapılacak dişi lokal anesteziyle uyuşturur. Ardından el aletleri ve frez ile çürük alan temizlenir. Açılan boşluk dolgu için şekillendirilir. Çürüğü temizlemenin bir diğer yolu da lazerle yapılan tedavidir. Bu yöntem özellikle diş aletlerinin sesinden korkan yetişkinler ve çocuklar için tercih sebebidir. Dolgunun hazırlanması kullanılacak dolgu malzemesine göre değişir. 3 çeşit dolgu malzemesi vardır:

  • Amalgam dolgu
  • Kompozit dolgu
  • Porselen dolgu

Dolgu Yapıldıktan Sonra

Dolgudan sonra özellikle anestezi uygulandıysa 1-2 saat anestezinin etkisi geçene kadar bir şey yememek gerekir. Çünkü, çene ve yanaklarda uyuşma ısırma esnasında ağızda yaralanmalara neden olabilir. Dolgunun tam sertliğe ulaşması 24 saat süreceğinden ilk gün çok sert yiyeceklerden uzak durmakta da fayda vardır. Dolgu yaptırdıktan sonra hassasiyet oluşabilir. Özellikle baskı, sıcak/soğuk yiyecek ve içecekler, tatlı yiyecekler duyarlılığa neden olabilir. Bu durum 2 hafta içinde sona ermezse, doktorunuza danışmanız gerekebilir. dolguÇok yaygın olmamakla birlikte bazı hastalarda dolgu sonrası ağrı da görülebilir. Özellikle anestezinin etkisi geçer başlayan, çiğneme sırasında görülen ağrı dolgunun şekli ve yüksekliğinden kaynaklı olabilir. Aynı şekilde dolgu çevresinde veya sürekli geçmeyen ağrınız da varsa diş hekiminiz sorunun kaynağını belirleyerek, tedavi yöntemi geliştirecektir. Bazen dolgu cilalanırken bazı keskin uçlar gözden kaçmış olabilir. Bunları da doktorunuza düzelttirmeniz ağız içinde olası bir yaralanmayı önler. Dolgu yapıldıktan sonra özellikle şu maddelere dikkat etmeniz faydalıdır:

  • Çok sıcak içeceklerden kaçının
  • Sert ve yapışan şekerli yiyecekleri tüketmeyin
  • Bir hafta yemek yerken dolgulu dişinize çok basınç yapmayın.
  • Anti bakteriyel ağız gargarası veya tuzlu suyla gargara yapın
  • Günde 2 kere fırçalamayı ihmal etmeyin.

Geçici Dolgu

Özellikle kanal tedavisi yapılırken veya dolgunun laboratuvar ortamında hazırlandığı sırada geçen bekleme süresinde yapılan dolgulardır. Geçici dolgular, kalıcılar gibi sağlam ve koruyucu özellik taşımazlar. O yüzden çok üzün süre ağızda bekletilmemeleri gerekir. Uzun süre kalıcı dolguyla değişmedi durumlarda, kırılma hatta diş kaybına sebep olabilirler.

Dolgunun Düşmesi ve Yenilenmesi

Dolgunun düşmesine neden olan durumlar:

  • Büyük alan kaplayan dolgulu dişle sert bir ısırma sırasında dolgu kırılıp düşebilir.
  • Dolgu yapılırken  dolgu arasında tükürük kalması dolgunun düşmesine neden olabilir.

Dolgular zaman içinde eskir ve yıpranırlar. Renkleri değişir, kararma ve lekelenmeler olabilir. Normal şartlarda bir dolgunun ömrü 5-10 sene arasında değişir. Ancak bu süre dişin durumu, dolgunun yapısı, ısırmada uygulanan basınç gibi faktörlere bağlı olarak daha uzun olabilir. Sert gıdaları şiddetli çiğneme, diş gıcırdatma ve diş sıkma davranışları dolguda çatlamalara ve sızıntılara yol açar. Ağız bakımındaki eksikler dolgulu dişte yeni çürük oluşmasına zemin hazırlar. Tüm bu gibi durumlarda dolgu yenilenir.

Dolgunun Bakımı

Dolgular yeni çürümelere karşı koruyucu değildir. Bu yüzden ağız bakımına gereken özeni göstermek, dişleri özellikle fluoridli macunla fırçalamak, diş ipi kullanmak önemlidir. Ve düzenli diş hekimi kontrolleri tüm ağız içi sorunlarda olduğu gibi dolguların durumunun kontrolü bakımından da çok önem taşır.